“วิษณุ เครืองาม” แจง หากเปลี่ยนตัวแคนดิเดต ต้องใช้เสียงข้างมาก เปิดช่องขั้วที่ 3 เสนอแข่งคู่ขนานหากพรรคเบอร์ 1-2 ไม่ลงตัว ชี้โหวตนายกฯ ยืดเยื้อได้ แต่แคนดิเดตไม่สามารถลาออกจากการชิงตำแหน่งนายกฯ

วันที่ 29 มิ.ย.2566 เวลา 10.45 น. ที่ทำเนียบรัฐบาล นายวิษณุ เครืองาม รองนายกรัฐมนตรี กล่าวถึง การเลือกประธานสภาต้องประชุมให้มีการเลือกให้ได้ภายใน 10 วัน นับแต่วันเสด็จเปิดรัฐสภา ในวันที่ 3 ก.ค. หรือ ไม่เกินวันที่ 12 ก.ค.และไม่มีเหตุที่จะเลือกกันไม่ได้ เพราะไม่เหมือนการเลือกนายกรัฐมนตรี ที่ต้องใช้คะแนนเสียงเกิน 376 ของ 2 สภา แต่การเลือกประธานสภาใช้สภาเดียว และใช้เสียงข้างมากของส.ส.ก็สามารถทำได้

เมื่อถามว่า การเสนอชื่อประธานสภาสามารถเสนอชื่อแข่งขันมากกว่า 2 คนได้หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่าจะเสนอแข่ง 5 คนก็ได้ และใช้เสียงข้างมากของส.ส.ในการตัดสิน ตนจึงขอย้ำว่าโอกาสที่จะเลือกไม่ได้ จึงไม่น่าจะเกิดขึ้น หาก 2 พรรคคะแนนเสียงต่างกันใครชนะก็ได้

เมื่อถามว่า หากพรรคอันดับหนึ่ง และอันดับสองเสนอชื่อแข่งกัน และหากมีกลุ่มพรรคขั้วที่สามที่มี 188 เสียง เสนอแข่งมีโอกาสส้มหล่นได้หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ตนไม่เห็นเหตุที่จะเกิดขึ้น เพราะตอนนั้นต้องเสนอไปพร้อมกัน พรรคหนึ่งก็เสนอ พรรคสองก็เสนอ และกลุ่มพรรคขั้วที่สามอยากจะเสนอก็เสนอไป 3 คนแล้วก็โหวตแข่งกัน เพราะอาจต้องมีการแสดงวิสัยทัศน์ หรือไม่ต้องก็ได้ขึ้นอยู่กับมติสภา แต่หากมีแล้วฟังไม่หมดก็เลื่อนไปโหวตต่อในวันถัดไปก็ได้

เมื่อถามว่า ตามหลักการประธานสภาในฐานะประธานรัฐสภาเป็นผู้มีอำนาจควบคุมการเลือกนายกฯหรือเป็นเรื่องของมติที่ประชุมรัฐสภา นายวิษณุ กล่าวว่าประธานสภามีหน้าที่กำหนดวันโหวตนายกฯ ถึงเวลาจะเลือกกันอย่างไร มีกี่ชื่อก็เป็นเรื่องของสมาชิกรัฐสภา

ต่อข้อถามว่า หากการโหวตนายกฯไม่ถึง 376 เสียง จะต้องทำยังไง นายวิษณุ กล่าวว่า ก็เป็นเรื่องของประธานสภา ที่ต้องดำเนินการ และไม่มีกรอบเวลา จะวันรุ่งขึ้น หรือ7 วัน หรือ 15 วันก็ได้ โดยให้สมาชิกกลับไปคิด เมื่อถามว่า ดูจากสถานการณ์การเมืองขณะนี้มองว่าจะเลือกนายกฯได้ช้าหรือเร็ว นายวิษณุ กล่าวว่า ไม่ทราบ

เมื่อถามว่า หากเกิดเหตุการณ์เลือกนายกฯไม่ได้ ประธานสภาสามารถเป็นผู้กำหนดพลิกเกมไปเลือกแคนดิเดตคนอื่นได้หรือไม่ หรือ เป็นอำนาจของสมาชิกรัฐสภา นายวิษณุ พยักหน้า พร้อมระบุว่า ตอนนั้น ส.ส.ปฎิญาณตนเสร็จแล้ว จึงมีฐานะในการประชุมสภาปกติ ใครเสนอมาถ้าอีกฝ่ายไม่เห็นด้วยก็เสนอมาแข่ง ประธานสภาก็จะให้โหวตกันว่าจะเลือกแบบไหน

เมื่อถามว่า หากเลือกนายกฯไม่ได้ แต่ต้องการเลือกต่อ เป็นอำนาจสมาชิกรัฐสภา หรือประธานรัฐสภานายวิษณุ กล่าวว่า แล้วแต่ประธานรัฐสภาจะนัดวัน แต่ส่วนใหญ่ประธานรัฐสภาจะฟังเสียงสมาชิก เมื่อถามว่า ส่วนใหญ่หากนัดโหวตนายกฯเพื่อเปิดทางมีการล็อบบี้กันใช่หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า เรื่องล็อบบี้สื่อเป็นคนพูด การนัดใหม่อาจจะมีเหตุหลายอย่างก็ได้ เหมือนการอภิปรายไม่ไว้วางใจ ที่ไม่ให้ลงมติในวันเดียวกัน เพราะต้องการให้กลับไปคิดกันใหม่ เพราะอาจจะมาด้วยขอเสนอที่ดีกว่าเดิมก็ได้ เช่นเปลี่ยนคน

ถามย้ำว่า สุดท้ายคือใช้มติเสียงข้างมากในการตัดสินใช่หรือไม่ นายวิษณุ พยักหน้า และบอกว่า”ใช่” เมื่อถามว่า สุดท้ายแล้วอำนาจของประธานสภาแค่กำหนดวันในการเลือกนายกฯใช่หรือไม่ นายวิษณุกล่าวว่า สำหรับตอนช่วงเลือกนายกฯ แต่เขาไม่ได้แย่งตำแหน่งกันเกี่ยวกับการเรื่องนายกฯหรอก เขาต้องการเอาตำแหน่งประธานสภาเพื่อทำหน้าที่อื่นๆต่อไปด้วย ทั้งเรื่องกฎหมาย กระบวนการต่างๆ การนัดวันประชุม เพราะจบเรื่องการเลือกนายกฯแล้ว ได้นายกฯแล้วประธานก็ยังไม่อำนาจ แต่ไม่ได้มีอำนาจยิ่งใหญ่ไพศาลอย่างที่นายชวน หลีกภัย อดีตประธานรัฐสภาพูด ชี้เป็นชี้ตายอะไรไม่ได้ เพราะบางอย่างประธานสภาตัดสินใจเองได้ บางอย่างก็ต้องอยู่ภายใต้เสียงข้างมาก และอำนาจอีกอย่างของประธานสภาคือเปิดและปิดประชุม

เมื่อถามว่า ประธานสภามีอำนาจตัดตอนการนำเสนอกฎหมายได้หรือไม่ อย่างเช่นประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 นายวิษณุ กล่าวว่า ก็ประธานชี้ขาดตอนแรกว่าจะรับหรือไม่รับ ที่ผ่านมาชี้ว่าไม่รับเพราะเป็นการเสนอกฎหมายที่ผิดกฎหมายก็ไม่รับ ถามต่อว่า จึงเป็นเหตุที่พรรคก้าวไกลอยากได้ตำแหน่งประธานสภาใช่หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ไม่ทราบตนไม่ทราบว่าเขาอยากได้เพราะอะไร แต่แน่นอนถ้าใครได้ก็ดีทั้งนั้น ที่สุดแล้วหากได้ตัวประธานสภาแล้วพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ แต่ขณะเดียวกันหากได้นายกฯคนใหม่ ประธานสภาต้องเป็นผู้รับสนองฯ

เมื่อถามว่า คนที่มีชื่อเป็นแคนดิเดตนายกฯสามารถลาออกได้หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ไม่ได้ แต่จะใช้วิธีว่าถ้าเขาเลือกแล้วคุณไม่ต้องรับ หรือไม่ก็ทำให้ตัวเองขาดคุณสมบัติ แต่จะไปลาออกไม่ได้ เพราะว่าตั้งแต่ตอนสมัครแล้วเขาระบุไวว้แล้วว่าถอนตัวไม่ได้ ยกเว้นเสียชีวิต.