“ผอ.สนค.” ชี้! Green Data Center เป็นโอกาสทางในการลงทุน ด้วยเทคโนโลยีดิจิทัลและสิ่งแวดล้อม เผย! ครึ่งแรกปี 2568 พบมี 28 โครงการ Data Center ยื่นขอรับการส่งเสริมการลงทุนกว่า 5.21 แสนล้านบาท หวั่นความไม่พร้อมของไทยอาจสูญโอกาสใหม่ แนะทุกภาคส่วนมุ่งส่งเสริม สนับสนุน พัฒนา Green Data Center ช่วยภาคธุรกิจไทยแข่งขัน พร้อมเปลี่ยนผ่านสู่ความยั่งยืน

นายพูนพงษ์ นัยนาภากรณ์ ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (ผอ.สนค.) กระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า ปัจจุบันเทคโนโลยีมีบทบาทต่อกิจกรรมทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก ส่งผลให้ข้อมูลถูกสร้างและแลกเปลี่ยนกันมากขึ้น และทำให้เกิดความต้องการพื้นที่สำหรับจัดเก็บข้อมูล หรือ Data Center อย่างไรก็ตาม Data Center ต้องใช้พลังงานจำนวนมากสำหรับเซิร์ฟเวอร์ และระบบระบายความร้อน ทำให้ Data Center แต่ละแห่งต้องวางแผนการใช้พลังงาน และมีการกำหนดมาตรฐานความยั่งยืนให้กับ Data Center ก่อให้เกิดการพัฒนา Green Data Center ที่ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

สำหรับ Green Data Center คือ ศูนย์ข้อมูลที่ออกแบบและดำเนินงานที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด อาทิ การออกแบบอาคารและก่อสร้างโดยใช้วัสดุก่อสร้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การใช้ระบบควบคุมอุณหภูมิและแสงสว่างในอาคารอัตโนมัติ การติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์ การซื้อไฟฟ้าจากแหล่งพลังงานสะอาด และ การใช้เทคโนโลยี AI, Internet of Things, Machine Learning และ Cloud Computing เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานและหมุนเวียนพลังงานความร้อนกลับมาใช้ใหม่ นอกจากนี้ Green Data Center ยังช่วยลดต้นทุนเกี่ยวกับพลังงานและทรัพยากร ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นรูปธรรม เช่น ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เพิ่มประสิทธิภาพของการใช้พลังงาน (energy efficiency) รวมถึง เสริมสร้างภาพลักษณ์ขององค์กรให้มีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม และตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคที่ให้ความสำคัญกับความยั่งยืน

จากข้อมูลของบริษัทวิจัยด้านการตลาด Grand View Research ประเมินว่า ในปี 2567 การลงทุนใน Green Data Center ทั่วโลก มีมูลค่าถึง 7.05 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ และในช่วงปี 2568 – 2573 มีแนวโน้มเติบโต เฉลี่ยร้อยละ 19 ต่อปี ซึ่งเป็นผลมาจาก การส่งเสริมของภาครัฐในประเทศต่าง ๆ อาทิ สหรัฐอเมริกา ออกนโยบายและมาตรการสนับสนุนการใช้พลังงานสะอาด เช่น โครงการบริหารจัดการพลังงานแห่งชาติเพื่อจัดสรรพลังงานและทรัพยากรน้ำให้เพียงพอต่อการใช้งานของ Data Center และออกแนวทางการปฏิบัติที่ดีสำหรับการออกแบบ Data Center ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม จีน ขับเคลื่อนแผนปฏิบัติการพิเศษสำหรับการพัฒนา Data Center ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและคาร์บอนต่ำ และให้การรับรอง Data Center ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน และ สิงคโปร์ จัดทำ Singapore’s Green Data Center Roadmap เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและส่งเสริมการใช้พลังงานคาร์บอนต่ำ รวมทั้งการสนับสนุนด้านการเงินให้กับ Green Data Center

ทั้งนี้ การลงทุนใน Data Center ในไทยมีแนวโน้มขยายตัวอย่างต่อเนื่อง โดยใน ปี 2567 มีการขอรับการส่งเสริมการลงทุนกิจการ Data Center จากหลากหลายสัญชาติ มูลค่าการลงทุน 2.41 แสนล้านบาท เพิ่มขึ้นอย่างมากจากปี 2566 โดยส่วนใหญ่เป็นการลงทุนของ บริษัทด้านเทคโนโลยีชั้นนำของโลกและผู้ให้บริการ Data Center รายใหญ่ อาทิ Amazon Web Service (AWS), Google, Microsoft และ Equinix จากสหรัฐอเมริกา NEXTDC จากออสเตรเลีย และ Huawei Technologies จากจีน

โดยในช่วง มกราคม – มิถุนายน 2568 มีการขอรับการส่งเสริมการลงทุนในกิจการ Data Center จำนวน 28 โครงการ มูลค่าการลงทุนกว่า 5.21 แสนล้านบาท อาทิ บริษัท Beijing Haoyang Cloud Data Technology จากจีน และ บริษัทในเครือ Empyrion Digital จากสิงคโปร์ ซึ่ง ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ไทยสามารถดึงดูดการลงทุนจากบริษัทเทคโนโลยีระดับโลก อาทิ มีทำเลที่ตั้งที่เชื่อมต่อกับประเทศต่าง ๆ ในอาเซียน และมีโครงสร้างพื้นฐานที่มีคุณภาพสูง นอกจากนี้ ไทยมีมาตรการส่งเสริมการลงทุนปรับเปลี่ยนเครื่องจักรให้ใช้พลังงานทดแทน อาทิ มาตรการยกระดับอุตสาหกรรม (Smart and Sustainable Industry) ด้านการประหยัดพลังงาน การใช้พลังงานทดแทน และมาตรการซื้อขายไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนซึ่งเป็นโอกาสในการพัฒนา Green Data Center ของไทย

อย่างไรก็ตาม ไทยยังไม่มีนโยบายหรือมาตรการส่งเสริม Green Data Center เป็นการเฉพาะ ส่งผลให้การพัฒนา Green Data Center ของไทยยังมีความท้าทายหลายประการ อาทิ กำลังผลิตพลังงานหมุนเวียนค่อนข้างน้อย และแหล่งผลิตพลังงานหมุนเวียนยังมีข้อจำกัด ทั้งด้านปริมาณและเสถียรภาพ กฎระเบียบและมาตรฐานในการรับรอง Green Data Center ยังไม่ชัดเจน การขาดแคลนแรงงานที่มีทักษะด้านเทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมการคืนทุนของ Green Data Center ใช้ระยะเวลายาวนานกว่า Data Center ทั่วไป เนื่องจากมีต้นทุนสูงจากการลงทุนในเทคโนโลยีประหยัดพลังงาน และความไม่แน่นอนของนโยบายของสหรัฐอเมริกา อาทิ หากสหรัฐฯ ใช้มาตรการควบคุมการส่งออกชิป AI มายังไทยและมาเลเซียเพื่อป้องกันการส่งต่อไปจีน ก็อาจส่งผลกระทบต่อแผนการลงทุน Data Center ที่ต้องพึ่งพาชิปประสิทธิภาพสูงในการประมวลผล

“ไทยจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเติบโตให้กับ Green Data Center ทั้งการสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และสถาบันการศึกษา เพื่อวิจัยและพัฒนา และฝึกอบรมบุคลากร การให้สิทธิประโยชน์ทางภาษีและการให้ความช่วยเหลือในการเข้าถึงแหล่งเงินทุน การกำหนดมาตรฐาน/การรับรอง Green Data Center และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน โดยเฉพาะ พลังงานสะอาด ซึ่งจะเป็น กลไกสำคัญในการดึงดูดการลงทุนและยกระดับความสามารถในการแข่งขันของภาคธุรกิจไทยให้พร้อมเปลี่ยนผ่านสู่เทคโนโลยีดิจิทัลและสิ่งแวดล้อม อย่างยั่งยืน” ผอ.สนค. สรุปทิ้งท้าย.