“นายกฯอนุทิน” ปฏิเสธ! ไม่มีนัยทางการเมืองระหว่างประเทศ ระหว่างร่วมติดตามขบวนเสด็จฯเยือนจีนครั้งแรก! ในประวัติศาสตร์ร่วมสมัย ทว่าโลกกลับมองเห็นต่าง? ชี้ตรงกันว่า นี่คือ…การส่งสัญญาณสำคัญของภูมิรัฐศาสตร์เอเชีย ต่อการ “ถ่วงดุลอำนาจ” ของชาติมหาอำนาจต่างขั้ว อย่างน้อยก็เพื่อใช้อิทธิพลจีน สยบ! อันธพาลชายแดนไทย

การเสด็จพระราชดำเนินเยือนสาธารณรัฐประชาชนจีนอย่างเป็นทางการ ของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระราชินี ซึ่งได้รับ การถวายการต้อนรับในระดับมิตรไมตรี ระหว่าง ราชวงศ์ และ “ผู้นำสูงสุด” ของรัฐบาลจีน

ถือเป็น…เหตุการณ์สำคัญทางการทูต ที่ได้รับความสนใจจากประชาคมโลก โดยเฉพาะ เมื่อเป็นการเยือนในลักษณะนี้ เป็น…“ครั้งแรกในประวัติศาสตร์ไทยร่วมสมัย”

ภาพรวมของการเสด็จเยือนครั้งนี้…สะท้อนความสัมพันธ์ระหว่างไทยและจีน ที่มีพัฒนาการต่อเนื่อง ทั้งในด้านวัฒนธรรม เศรษฐกิจ ความมั่นคง และความร่วมมือระดับประชาชน

พร้อมกันนี้ นายอนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรีไทย ได้ร่วมคณะตามเสด็จฯ ในภารกิจดังกล่าว ซึ่ง…เสมือนเป็นการ เปิดโอกาสให้รัฐบาลไทย ได้หารือกับ “ผู้นำจีน” ภายใต้บรรยากาศการทูตที่เป็นทางการและใกล้ชิดมากกว่าปกติ

แม้ “ผู้นำ” ฝ่ายบริหารของไทย จะระบุว่า การร่วมติดตามขบวนเสด็จฯ ในฐานะ…รัฐมนตรีเกียรติยศ เป็นภารกิจตามสมควรและมิได้มีนัยทางการเมืองระหว่างประเทศ

แต่ใน เชิงโครงสร้างของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ เหตุการณ์ลักษณะนี้…ย่อมเป็นประเด็นที่ นักวิเคราะห์และผู้เชี่ยวชาญด้านยุทธศาสตร์ให้ความสนใจ เนื่องจากเกิดขึ้นท่ามกลางบริบทความท้าทายด้านความมั่นคงในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะ สถานการณ์ชายแดนไทย–กัมพูชาที่มีความอ่อนไหวเป็นพิเศษ

ปัญหาการกระทบกระทั่งบริเวณชายแดน รวมถึง เหตุยิงยั่วยุในพื้นที่พลเรือน และ กรณีทุ่นระเบิดซึ่งสร้างความสูญเสียแก่เจ้าหน้าที่ไทย ตลอดจน ปัญหาอาชญากรรมข้ามชาติที่ฝังตัวในเขตเศรษฐกิจพิเศษฝั่งกัมพูชา ฯลฯ

ล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้รัฐบาลไทย ต้องทบทวนแนวทางในการเสริมสร้างเสถียรภาพชายแดนอย่างรอบคอบและเป็นระบบ ทั้งใน…มิติความมั่นคง มิติการทูต และความร่วมมือพหุภาคี

ที่ผ่านมา มาเลเซีย…พยายามทำหน้าที่เป็น “ตัวกลาง” ภายใต้กรอบอาเซียน เพื่อบรรเทาความตึงเครียด แต่เพราะ “ข้อจำกัด” ของกลไกอาเซียน! ที่มุ่งเน้น…ฉันทามติและความอ่อนตัวทางโครงสร้าง ทำให้ความพยายามดังกล่าว ยังไม่ก่อผลในระดับที่สามารถลดพฤติกรรมก่อกวนบริเวณชายแดนอย่างมีนัยสำคัญ

สถานการณ์ดังกล่าว ทำให้…ฝ่ายไทยจำเป็นต้องพิจารณา “ทางเลือกอื่น” เพิ่มเติม? ในการบริหารจัดการความมั่นคงชายแดน โดยไม่เป็นการดำเนินการที่อยู่ “นอกกรอบ” ข้อกฎหมายระหว่างประเทศ หรือพันธกรณีในอาเซียน

ในบริบทนี้ นักวิเคราะห์จำนวนมาก ให้ความสนใจกับ “บทบาท” ของจีน ในฐานะอี…ประเทศที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับทั้งไทยและกัมพูชา

อีกทั้ง จีนยังมีความร่วมมืออย่างลึกซึ้ง! ทางด้านเศรษฐกิจและความมั่นคงกับกัมพูชา ซึ่งทำให้ จีนมีความสามารถในการเป็น “ผู้มีอิทธิพลต่อสภาพแวดล้อมของข้อพิพาท” มากกว่า…ประเทศอื่นในภูมิภาค

การที่จีน…มีผลกระทบทางเศรษฐกิจ ต่อปัญหาอาชญากรรมข้ามชาติที่เกิดในพื้นที่ชายแดน ซึ่งมีชาวจีนตกเป็นเหยื่อจำนวนหนึ่ง ก็ยิ่งเป็น “ต้นทุน” ที่ทำให้จีน…มีแรงจูงใจร่วมกับไท ยในการจัดการปัญหาเหล่านี้อย่างจริงจัง

การพบปะพูดคุย…ของ คน “ระดับสูง!” ในรัฐบาลไทยและจีน ระหว่างการเสด็จญเยือนฯ จึงถูกตีความจากหลายฝ่ายว่า…เป็นโอกาสในการหารือประเด็นความมั่นคงในระดับโครงสร้าง?

แม้ “เนื้อหา” ของการหารือ…จะไม่เปิดเผยต่อสาธารณะ???

ทว่า…การยกระดับความร่วมมือ และการส่งสัญญาณเชิงนโยบายในระดับ “ผู้นำ” ก็เพียงพอที่จะทำให้ “ผู้สังเกตการณ์” มองว่า…ไทยกำลังขยาย “พื้นที่ทางเลือก” ในการบริหารจัดการความท้าทายด้านความมั่นคง

โดยการดึง…ประเทศที่มีอิทธิพลและสามารถช่วยสร้างแรงจูงใจแก่คู่กรณีได้จริง! เข้ามาเป็นส่วนประกอบในสมการดังกล่าว

จากมุมมองทางยุทธศาสตร์! การดำเนินการของไทยสามารถอธิบายได้ทั้งในกรอบ “การบริหารความเสี่ยง” (hedging strategy) ซึ่งช่วยให้ ไทย…ไม่จำเป็นต้องเลือกข้าง แต่สามารถรักษาความยืดหยุ่นเชิงนโยบาย

และ กรอบ “การถ่วงดุลอิทธิพล” (balance of influence) ซึ่ง ไทยอาศัยความสัมพันธ์กับ “มหาอำนาจ” เพื่อรักษาเสถียรภาพในบริเวณชายแดน ไม่ให้ปัจจัยภายนอก หรือพฤติกรรมก่อกวนของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง…นำไปสู่ผลกระทบที่รุนแรงยิ่งขึ้น!!!

ผลกระทบของพัฒนาการดังกล่าวมีหลายมิติ?

สำหรับไทย…การมีความร่วมมือกับจีน ในระดับที่ “แนบแน่นขึ้น!” จะช่วย “เพิ่มพื้นที่” ทางการทูตและ ทางเลือกเชิงยุทธศาสตร์ในการบริหารจัดการปัญหาชายแดน

และ สำหรับกัมพูชา…ความใกล้ชิดระหว่างไทยและจีน ย่อมเป็นปัจจัยที่ต้องนำไปพิจารณาในการกำหนดท่าทีในอนาคต

ขณะที่ มาเลเซียและกรอบอาเซียนโดยรวม อาจต้องเร่งทบทวนบทบาทและความสามารถของตนในการเป็นตัวกลางที่มีประสิทธิภาพในประเด็นความมั่นคงระดับภูมิภาค

ท้ายที่สุด! การเสด็จเยือนจีนครั้งแรกในรัชกาลปัจจุบัน ไม่เพียง…สะท้อนความสัมพันธ์อันยาวนานระหว่างไทยและจีน หากยังเป็น…เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในจังหวะสำคัญของภูมิรัฐศาสตร์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

พัฒนาการความสัมพันธ์ไทย-จีน…ในครั้งนี้? อาจเป็น…ส่วนหนึ่งของการจัดวางยุทธศาสตร์ใหม่ในระดับภูมิภาค และ ในระดับทวิภาคี ซึ่งมุ่งหมาย…ให้เกิดเสถียรภาพในบริเวณชายแดน

ปูทางไปสู่…ความร่วมมือในด้านความมั่นคง และการบริหารจัดการความท้าทายข้ามพรมแดนอย่างเป็นระบบและยั่งยืน

การได้ “พี่ใหญ่” อย่างจีน มาร่วม…สร้างสมดุลภายในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ในภาวะเช่นนี้ แม้ดูเหมือนจะเป็นการ “ขยายพื้นที่” ให้กับจีน

แต่ อีกด้านหนึ่ง…มันก็เป็นไปเพื่อ “คานอำนาจ” สหรัฐฯ ที่หันกลับมา “เปิดเกมรุก!” อาเซียนรอบใหม่ ผ่านทั้ง…มาเลเซียและกัมพูชา

ที่สำคัญ…บทบาทของจีน อาจช่วยไทย สยบ! อันธพาลตามแนวชายแดน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ…

เหนือบทบาท “คนกลาง…กระดาษ A4” และ “ผู้นำ” ชาติที่หวังผลแค่มิติการค้า มุ่งแต่จะหาประโยชน์ด้วยการ “บีบ” ทำสัญญา? ขุดแร่สำคัญของโลก…!!!.