ลุ้นระทึก! ศาลรัฐธรรมนูญ ชี้ชะตายุบพรรคก้าวไกล ใช้นโยบายหาเสียงแก้ ม.112 เข้าข่ายล้มล้างการปกครองฯ หากผิดตัดสิทธิ กก.บห. 10 ปี ส่วน 143 สส. ต้องหาพรรคสังกัดใหม่ใน 60 วัน พร้อมเลือกซ่อม สส.พิษณุโลก

วันที่ 7 ส.ค. 2567 คณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญนัดแถลงด้วยวาจา ประชุมปรึกษาหารือ ลงมติและออกนั่งบัลลังก์ อ่านคำวินิจฉัยในคดีที่ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) โดยนายทะเบียนพรรคการเมือง ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยเพื่อมีคำสั่งยุบพรรคก้าวไกล และเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของบุคคลผู้เป็นคณะกรรมการบริหารพรรค และห้ามมิให้ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่งคณะกรรมการบริหารพรรคและถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งไปจดทะเบียนพรรคการเมืองขึ้นใหม่ หรือเป็นกรรมการบริหารพรรคการเมืองหรือมีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่ภายในกำหนด 10 ปี นับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งตาม พ.ร.ป​ ว่าด้วยพรรคการเมือง 2560 มาตรา 92 วรรคสองและมาตรา 94 วรรคสอง จากเหตุมีหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่าพรรคก้าวไกลมีพฤติการณ์กระทำการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และเข้าลักษณะกระทำการอันอาจเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข อันเป็นเหตุแห่งการยุบพรรคตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมืองมาตรา 92 วรรคหนึ่ง(1) และ (2)

ซึ่งข้อเท็จจริงปรากฏตามคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 3/2567 ที่ระบุว่า เสนอร่าง พ.ร.บ. แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่..) พ.ศ…. เพื่อยกเลิกประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ซึ่ง สส.พรรคก้าวไกล 44 คน เข้าชื่อยื่นต่อประธานสภาผู้แทนราษฎรเมื่อ 25 มี.ค. 2564 และใช้เป็นนโยบายในการหาเสียงเลือกตั้งปี 2566 เป็นการใช้สิทธิเสรีภาพเพื่อล้มล้างการปกครองระบอบประชา ธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 49 วรรคหนึ่ง และศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้หยุดการกระทำนั้น

โดยในเวลา 9.30 น. ศาลรัฐธรรม นูญจะเริ่มประชุมแถลงด้วยวาจา ลงมติ และจัดทำคำวินิจฉัยก่อนออกนั่งบัลลังก์อ่านคำวินิจฉัยให้คู่กรณีฟังในเวลา 15.00 น.ตามที่นัดหมาย

คดีนี้ประเด็นที่ศาลจะวินิจฉัยคือการเสนอร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ ..) พ.ศ. … เพื่อยกเลิกประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 โดยใช้เป็นนโยบายในการหาเสียงเลือกตั้ง เป็นการกระทำล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขและเข้าลักษณะกระทำการอันอาจเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ตาม พ.ร.ป.ว่าด้วยพรรคการเมืองมาตรา 92 วรรคหนึ่ง(1)และ(2) หรือไม่

ซึ่งแนวทางการวินิจฉัยของศาลออกได้ 2 ทาง คือ ยกคำร้อง และ สั่งยุบพรรค หากมีคำสั่งยุบพรรค ก็จะสั่งเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งกรรมการบริหารพรรคชุดที่มีการกระทำผิด ให้ไม่สามารถไปจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่ หรือเป็นกรรมการบริหารพรรค มีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่ภายในกำหนดเป็นเวลา 10 ปี

โดยคณะกรรมการบริหารพรรคก้าวไกลช่วงปี 2563-2566 พบว่า ที่เป็น สส.อยู่ในปัจจุบัน ประกอบด้วย สส.บัญชีรายชื่อ 5 คนคือนายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หัวหน้าพรรค ขณะนั้นนายชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคขณะนั้น น.ส.เบญจา แสงจันทร์ นายสุเทพ อู่อ้น นายอภิชาต ศิริสุนทร และสส.เขต 1 คนคือ นายปดิพัทธ์ สันติ ภาดา สส.พิษณุโลกซึ่งถูกขับพ้นพรรคและปัจจุบันสังกัดพรรคเป็นธรรม

ส่วนกรรมการบริหารพรรค ที่ไม่ได้ เป็น สส.ในปัจจุบัน ประกอบด้วย ณธีภัสร์ กุลเศรษฐสิทธิ์ เหรัญญิกพรรค นายณกรณ์พงศ์ ศุภนิมิตตระกูล นายทะเบียนสมาชิกพรรค นายสมชาย ฝั่งชลจิตร และนางอมรัตน์ โชคปมิตต์กุล

ส่วนของ สส.บัญชีรายชื่อ ก็จะไม่มีการเลื่อนบัญชีขึ้นมาทดแทนเนื่องจากบัญชีหายไปจากการถูกยุบพรรค ทำให้จำนวน สส.ของพรรคก้าวไกลจากที่มีเสียงในสภาปัจจุบันรวม 148 คน จะเหลือ 143 คน ซึ่งต้องหาพรรคการเมืองสังกัดใหม่ภายใน 60 วัน รวมถึงต้องมีการจัดการเลือกตั้งซ่อม สส.เขต 1 พิษณุโลก แทนนายปดิพัทธ์

ขณะเดียวกันคำวินิจฉัยยุบพรรคยังจะมีผลเป็นการเพิ่มน้ำหนักต่อการดำเนินคดีจริยธรรมกับ 44 สส. ที่เข้าชื่อยื่นเสนอร่างแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่..) พ.ศ…. เพื่อยกเลิกประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ซึ่งปัจจุบันอยู่ในการพิจารณาของ ป.ป.ช แต่ในจำนวน สส. 44 คน ที่ยื่นเสนอร่างกฎหมายดังกล่าวปัจจุบันเหลือที่เป็น สส.อยู่ในสภา 30 คน

อย่างไรก็ตาม คดีนี้ศาลรัฐธรรมนูญใช้เวลาในการพิจารณากว่า 5 เดือน นับแต่มีคำสั่งรับคำร้องจาก กกต.ไว้พิจารณาวินิจฉัยเมื่อวันที่ 3 เม.ย.67 โดยศาลไม่เปิดการไต่สวนตามที่พรรคก้าวไกลพยายามร้องขอ แต่ใช้วิธีรวบรวมพยานหลักฐานโดยให้ผู้เกี่ยวข้องยื่นคำชี้แจง ซึ่งในส่วนของพรรคก้าวไกลนั้น ศาลได้มีคำสั่งให้ยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหา และมีคำสั่งขยายระยะเวลาการยื่นคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหาตามที่พรรคก้าวไกลขอจำนวน 3 ครั้ง รวมระยะเวลาจัดทำคำชี้แจงแก้ข้อกล่าวหา 60 วัน และศาลได้ให้คู่กรณีพยานหลักฐานเมื่อวันที่ 9 ก.ค. ก่อนที่ประชุมคณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญวันที่ 17 ก.ค. เห็นว่าคดีเป็นปัญหาข้อกฎหมายมีพยานหลักฐานเพียงพอให้วินิจฉัยได้ จึงสั่งยุติการไต่สวน แล้วให้โอกาสคู่กรณียื่นคำแถลงผิดคดีภายในวันที่ 24 ก.ค. ก่อนนัดวินิจฉัยลงมติและอ่านคำวินิจฉัยในเวลา 15.00 น.ของวันที่ 7 ส.ค.2567.